| سالگشت درگذشت نوح ساماني كه پاي غزنويان را به حكومت باز كرد |
| 17 مه سال 954 ميلادي را روزي ذكر كرده اند كه نوح ساماني پس از 12 سال حكومت درگذشت. «تاريخ عمومي» نوح را با اين كه بمانند سلاطين قبلي دودمان ساماني به تقويت زبان فارسي و احياء هرچه بيشتر فرهنگ ايراني كمك كرده بود، به نيكي ياد نمي كند، زيرا كه برضد پدرش «نصر» كودتا كرده و او را به زندان افكنده بود. مورخان روس نوشته اند كه نصر به اشاره پسرش نوح در زندان به قتل رسيده بود و مرگ او، آن طور كه نوشته اند، طبيعي نبود. ناسيوناليستهاي ايراني نيز از نوح ساماني به عنوان دولتمردي ياد كرده اند كه باعث شده بود پاي غزنويان كه از تبار غير ايراني بودند به حكومت باز شود. نوح از ميان تبار غزنويان براي خود افسر گارد و فرمانده نظامي انتخاب كرده بود و باعث عدم رضايت برخي از ايرانيان شده بود كه او را متهم به برتري دادن خارجي بر ايراني كرده بودند و يكي از اين ايرانيان ناراضي، ابو منصور محمد بود كه برضد نوح دست به قيام مسلحانه زده بود. پس از مرگ نوح، پسرش عبدالملك برجاي او نشست كه نتوانست غزنويان را از اطراف خود دور سازد و مجبور شد كه الپتكين يكي از سران آنان را به اميري هرات (يكي از شهرهاي بزرگ خراسان وقت) منصوب كند كه باني سلسله غزنويان بشمار مي آيد. |
