[You must be registered and logged in to see this image.]
براي بسياري از والدين ديدن صحنههايي مانند آويزان شدن كودك به پدر و مادر و درخواست مكرر او براي خريد خوراكي، وسيلهاي خاص يا چسبيدن به در مغازه و طلب كردن اسباب بازي مورد علاقه، بسيار كلافهكننده است.
در اين وضعيت است كه اغلب والدين راهكارهاي يكساني مانند بيتوجهي به كودك، پرخاشگري و كشيدن دست او يا بيتوجه بودن به گريه و زاري او را به كار ميگيرند. سؤالي كه پيش ميآيد اين است كه حقيقتا وظيفه و عملكرد درست چيست؟ آيا بايد تسليم كودك شد يا به جنجال ادامه داد؟
امروزه محققان دريافتهاند كه ريشه بسياري از خشونتها، لجبازيها و بيتوجهي نسبت به والدين در نوع رفتار والدين و پرمشغله بودن آنها و دور بودن آنها از فضاي زندگي كودك است و متأسفانه بسياري از آنها به جاي همراه و دوست بودن با كودك براي آرام كردن و از صدا انداختن او، يا بهطور مطلق تسليم خواستههاي او ميشوند يا بهاصطلاح براي تربيت كودك به يك ديكتاتور مطلق تبديل ميشوند.
راهكارهاي زير جهت ايجاد و بهبود حس مسئوليتپذيري، آرامش و اعتماد به نفس در كودك به والدين توصيه ميشود:
1- راهنماي كودك باشيد و قوانين را به او آموزش دهيد: بچهها احتياج به راهنما دارند نه مراقب و محافظ دائم. متأسفانه امروزه والدين به جاي تقسيم محبت و عشق و صميميت، فشارهاي رواني، ترسها و مشكلات خود را به بچهها منتقل ميكنند.
والدين بايد بدانند بدون ايجاد و مرزبندي محدوديت، اطلاعرساني راجع به قوانين و آموزش چگونگي اطاعت و احترام به قانون، نميتوان از كودك انتظار داشت بهطور غريزي نسبت به تمام خطوط قرمز آگاهي داشته باشد. والدين با زبان و رفتار بايد به كودك قوانين را بياموزند و سپس درصورت سرپيچي، او را مورد مؤاخذه قرار دهند. همين امر در بسياري از خانوادهها سرمنشأ اختلاف و پرخاشگري و تنبيه كودك ميشود و گناهكار و متهم رديف اول كودك است بيآنكه خود از جرمش خبر داشته باشد و دقيقا همين كودك است كه در دوران نوجواني كه كمي نسبت به حقوق خود و قصور والدينش آگاه ميشود بناي ناسازگاري ميگذارد و مشكلات عديدهاي ايجاد ميكند.
2- زماني را براي در كنار كودك بودن در نظر بگيريد: امروزه بهدليل مشغله زياد والدين، در كنار كودك بودن بهمدت طولاني امري غيرممكن بهنظر ميرسد. لذا توصيه ميشود كه با يك برنامهريزي مناسب زمان ثابتي را بهطور روزانه براي كودك در نظر بگيريد و در اين محدوده زماني با او بازي كنيد، نقاشي كنيد، به حرفهايش گوش دهيد، به سؤالاتش پاسخ دهيد و او را از لذت حضور در كنار والدين محروم نكنيد.
3- به عهد خود نسبت به كودكتان وفادار باشيد: بسياري از والدين در لحظات بحراني و جنجالي براي فرار از دست كودك به او وعده و وعيدهاي زيادي ميدهند بيآنكه در آن لحظه توجهي نسبت به امكان يا عدمامكان وفاي به عهد خود داشته باشند. اكثر پدر و مادرها به وعدههايي همچون خريد اسباببازي خاص و بردن به پارك و... عمل نميكنند و از كودك انتظار دارند كه همچون خودشان به سادگي موضوع را به فراموشي بسپارد در حاليكه كودكان حافظهاي بسيار قوي دارند و غيرممكن است كه به راحتي از كنار اين مسائل بگذرند و اين بيتعهدي و عدموفاداري به قول در ذهنشان ثبت شده و باعث ايجاد عدماطمينان به والدين ميشود.
4- زمان بازيهاي رايانهاي را تحت كنترل داشته باشيد: امروزه بسياري از والدين براي سرگرم كردن كودك و رسيدگي به امور شخصيشان، كودك را پاي بازيهاي رايانهاي يا CDهاي مختلف رها ميكنند بيآنكه نظارتي روي زمان داشته باشند. متأسفانه اجتناب كامل از بازيهاي رايانهاي امري غيرممكن بهنظر ميرسد ولي والدين بايد حتما روي زمان انجام اين بازيها و نوع بازيها نظارت داشته باشند و اين مسئله به يك وظيفه خطير تبديل شده است.
5- از جدايي و طلاق اجتناب كنيد: يكي از مواردي كه بسياري از والدين ميتوانند با كمي صبر، آرامش و گذشت از آن دوري كنند، مسئله طلاق و جدايي است كه متأسفانه گريبان بسياري از خانوادهها را گرفته است. امروزه ثابت شده كه بچههاي طلاق دو برابر بيشتر از ساير بچهها در معرض ترك تحصيل و بزهكاري هستند. در بعضي مواقع طلاق امري اجتنابناپذير است ولي آنچه باعث تأسف است طلاقهاي بيعلت و عدمتعهد والدين نسبت به فرزندشان است كه بيتوجه به او، سرنوشت متفاوتي را برايش رقم ميزنند.
6- عزت نفس كودكتان را باور كنيد: به فعاليتها، اهداف و برنامهريزيهاي فرزندتان توجه داشته باشيد. موفقيتهاي او را ستايش كنيد و او را ملزم به دنبال كردن آمال و آرزوهاي خود(والدين) نكنيد. به عقايد كودك احترام بگذاريد و اگر مورد پسند و قبول شما نيست با او با آرامش و منطق و با زبان خودش صحبت و او را راهنمايي كنيد و درصورتيكه مسيري غير از مسير شما را پيمود هرگز او را به حال خود رها نكنيد بلكه همواره درصورت كسب موفقيت و افتخار او را مورد ستايش و تحسين قرار دهيد و به اين باور برسيد كه فرزندان ما نبايد دقيقا همان مسيري كه ما رفتهايم بروند زيرا در غيراينصورت دنيا اين همه پيشرفت و گسترش در جنبههاي مختلف را پيدا نميكرد سپس سعي كنيد به انتخابها و سلائق كودك خود هر چند متمايز از شما باشد احترام بگذاريد.
7- وقت كودك را تنها با ثبت نام كردن در كلاسهاي گوناگون پر نكنيد: در اين امر شكي نيست كه آموزش جزء جداييناپذير تربيت است ولي به توانمنديها و علائق فرزندتان نيز توجه كنيد و مطمئن باشيد ميتوانيد به جاي صرف هزينه و وقت زياد براي كلاسهاي گوناگون، بسياري از آموزشها را درون خانواده و از طريق روابط گرم و صميمي و عشق به كودكتان بدهيد و وجود او را مملو از عشق كرده و آينده احساسي او را تأمين كنيد.
براي بسياري از والدين ديدن صحنههايي مانند آويزان شدن كودك به پدر و مادر و درخواست مكرر او براي خريد خوراكي، وسيلهاي خاص يا چسبيدن به در مغازه و طلب كردن اسباب بازي مورد علاقه، بسيار كلافهكننده است.
در اين وضعيت است كه اغلب والدين راهكارهاي يكساني مانند بيتوجهي به كودك، پرخاشگري و كشيدن دست او يا بيتوجه بودن به گريه و زاري او را به كار ميگيرند. سؤالي كه پيش ميآيد اين است كه حقيقتا وظيفه و عملكرد درست چيست؟ آيا بايد تسليم كودك شد يا به جنجال ادامه داد؟
امروزه محققان دريافتهاند كه ريشه بسياري از خشونتها، لجبازيها و بيتوجهي نسبت به والدين در نوع رفتار والدين و پرمشغله بودن آنها و دور بودن آنها از فضاي زندگي كودك است و متأسفانه بسياري از آنها به جاي همراه و دوست بودن با كودك براي آرام كردن و از صدا انداختن او، يا بهطور مطلق تسليم خواستههاي او ميشوند يا بهاصطلاح براي تربيت كودك به يك ديكتاتور مطلق تبديل ميشوند.
راهكارهاي زير جهت ايجاد و بهبود حس مسئوليتپذيري، آرامش و اعتماد به نفس در كودك به والدين توصيه ميشود:
1- راهنماي كودك باشيد و قوانين را به او آموزش دهيد: بچهها احتياج به راهنما دارند نه مراقب و محافظ دائم. متأسفانه امروزه والدين به جاي تقسيم محبت و عشق و صميميت، فشارهاي رواني، ترسها و مشكلات خود را به بچهها منتقل ميكنند.
والدين بايد بدانند بدون ايجاد و مرزبندي محدوديت، اطلاعرساني راجع به قوانين و آموزش چگونگي اطاعت و احترام به قانون، نميتوان از كودك انتظار داشت بهطور غريزي نسبت به تمام خطوط قرمز آگاهي داشته باشد. والدين با زبان و رفتار بايد به كودك قوانين را بياموزند و سپس درصورت سرپيچي، او را مورد مؤاخذه قرار دهند. همين امر در بسياري از خانوادهها سرمنشأ اختلاف و پرخاشگري و تنبيه كودك ميشود و گناهكار و متهم رديف اول كودك است بيآنكه خود از جرمش خبر داشته باشد و دقيقا همين كودك است كه در دوران نوجواني كه كمي نسبت به حقوق خود و قصور والدينش آگاه ميشود بناي ناسازگاري ميگذارد و مشكلات عديدهاي ايجاد ميكند.
2- زماني را براي در كنار كودك بودن در نظر بگيريد: امروزه بهدليل مشغله زياد والدين، در كنار كودك بودن بهمدت طولاني امري غيرممكن بهنظر ميرسد. لذا توصيه ميشود كه با يك برنامهريزي مناسب زمان ثابتي را بهطور روزانه براي كودك در نظر بگيريد و در اين محدوده زماني با او بازي كنيد، نقاشي كنيد، به حرفهايش گوش دهيد، به سؤالاتش پاسخ دهيد و او را از لذت حضور در كنار والدين محروم نكنيد.
3- به عهد خود نسبت به كودكتان وفادار باشيد: بسياري از والدين در لحظات بحراني و جنجالي براي فرار از دست كودك به او وعده و وعيدهاي زيادي ميدهند بيآنكه در آن لحظه توجهي نسبت به امكان يا عدمامكان وفاي به عهد خود داشته باشند. اكثر پدر و مادرها به وعدههايي همچون خريد اسباببازي خاص و بردن به پارك و... عمل نميكنند و از كودك انتظار دارند كه همچون خودشان به سادگي موضوع را به فراموشي بسپارد در حاليكه كودكان حافظهاي بسيار قوي دارند و غيرممكن است كه به راحتي از كنار اين مسائل بگذرند و اين بيتعهدي و عدموفاداري به قول در ذهنشان ثبت شده و باعث ايجاد عدماطمينان به والدين ميشود.
4- زمان بازيهاي رايانهاي را تحت كنترل داشته باشيد: امروزه بسياري از والدين براي سرگرم كردن كودك و رسيدگي به امور شخصيشان، كودك را پاي بازيهاي رايانهاي يا CDهاي مختلف رها ميكنند بيآنكه نظارتي روي زمان داشته باشند. متأسفانه اجتناب كامل از بازيهاي رايانهاي امري غيرممكن بهنظر ميرسد ولي والدين بايد حتما روي زمان انجام اين بازيها و نوع بازيها نظارت داشته باشند و اين مسئله به يك وظيفه خطير تبديل شده است.
5- از جدايي و طلاق اجتناب كنيد: يكي از مواردي كه بسياري از والدين ميتوانند با كمي صبر، آرامش و گذشت از آن دوري كنند، مسئله طلاق و جدايي است كه متأسفانه گريبان بسياري از خانوادهها را گرفته است. امروزه ثابت شده كه بچههاي طلاق دو برابر بيشتر از ساير بچهها در معرض ترك تحصيل و بزهكاري هستند. در بعضي مواقع طلاق امري اجتنابناپذير است ولي آنچه باعث تأسف است طلاقهاي بيعلت و عدمتعهد والدين نسبت به فرزندشان است كه بيتوجه به او، سرنوشت متفاوتي را برايش رقم ميزنند.
6- عزت نفس كودكتان را باور كنيد: به فعاليتها، اهداف و برنامهريزيهاي فرزندتان توجه داشته باشيد. موفقيتهاي او را ستايش كنيد و او را ملزم به دنبال كردن آمال و آرزوهاي خود(والدين) نكنيد. به عقايد كودك احترام بگذاريد و اگر مورد پسند و قبول شما نيست با او با آرامش و منطق و با زبان خودش صحبت و او را راهنمايي كنيد و درصورتيكه مسيري غير از مسير شما را پيمود هرگز او را به حال خود رها نكنيد بلكه همواره درصورت كسب موفقيت و افتخار او را مورد ستايش و تحسين قرار دهيد و به اين باور برسيد كه فرزندان ما نبايد دقيقا همان مسيري كه ما رفتهايم بروند زيرا در غيراينصورت دنيا اين همه پيشرفت و گسترش در جنبههاي مختلف را پيدا نميكرد سپس سعي كنيد به انتخابها و سلائق كودك خود هر چند متمايز از شما باشد احترام بگذاريد.
7- وقت كودك را تنها با ثبت نام كردن در كلاسهاي گوناگون پر نكنيد: در اين امر شكي نيست كه آموزش جزء جداييناپذير تربيت است ولي به توانمنديها و علائق فرزندتان نيز توجه كنيد و مطمئن باشيد ميتوانيد به جاي صرف هزينه و وقت زياد براي كلاسهاي گوناگون، بسياري از آموزشها را درون خانواده و از طريق روابط گرم و صميمي و عشق به كودكتان بدهيد و وجود او را مملو از عشق كرده و آينده احساسي او را تأمين كنيد.